กระดูกสันหลังคดอาจจะฟังดูเป็นเรื่องไกลตัว หลายคนอาจคิดว่าเป็นแค่ความผิดปกติของรูปร่าง แต่จริง ๆ แล้วอาจะร้ายแรงกว่าที่คิด ไม่ว่าจะเป็นระบบหายใจจำกัด การทำงานของปอดลดลง จนถึงความเสี่ยงหัวใจทำงานหนักกว่าปกติ
กระดูกสันหลังคด หรือ Scoliosis คือการโค้งผิดปกติของแนวกระดูกสันหลังในแนวด้านข้าง (lateral curvature) หรือมีการหมุนของกระดูกสันหลังร่วมด้วย ซึ่งเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ ทั้งจากโครงสร้างแต่กำเนิด การเสื่อมตามวัย (degenerative scoliosis) และพฤติกรรมซ้ำ ๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น นั่งผิดท่า หรือไม่ออกกำลังกาย
พบงานวิจัย ‘กระดูกสันหลังคด เชื่อมโยงกับการหายใจและหัวใจ’
ผู้ที่มีภาวะคด ≥ 120° พบว่าห้องหัวใจซ้ายขวา มีขนาดและสมรรถภาพลดลงอย่างมีนัยสำคัญ
ในคนที่มีภาวะกระดูกสันหลังคดระดับรุนแรงมาก Cobb angle มากกว่า 120 องศา ซึ่งหมายถึงคดแบบเห็นได้ชัดเจนมากและส่งผลต่อโครงสร้างทรวงอก พบว่ารูปทรงของช่องอกจะบิดเบี้ยวจนไปเบียดอวัยวะภายใน โดยเฉพาะหัวใจที่อยู่ใกล้แนวกระดูกสันหลังด้านซ้าย การบีบตัวของหัวใจที่ทำหน้าที่ส่งเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกายจะลดลง ส่งผลให้การไหลเวียนเลือดมีประสิทธิภาพน้อยลง เหนื่อยง่าย หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น และในระยะยาวอาจนำไปสู่ภาวะหัวใจล้มเหลวหรือกล้ามเนื้อหัวใจเสื่อมสมรรถภาพได้
กลุ่มผู้ใหญ่ที่มีกระดูกสันหลังคด มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 1.45 เท่าในการเกิดเหตุการณ์ทางหัวใจร้ายแรง
ผลการศึกษาจากฐานข้อมูลของ UK Biobank ซึ่งเป็นโครงการวิจัยขนาดใหญ่ของสหราชอาณาจักรที่รวบรวมข้อมูลด้านสุขภาพและไลฟ์สไตล์ และตีพิมพ์ในวารสาร Open Heart พบว่า ผู้ใหญ่ที่มีภาวะกระดูกสันหลังคด มีโอกาสสูงขึ้นเกือบ 1.5 เท่าในการเกิดเหตุการณ์หัวใจรุนแรง เช่น ภาวะหัวใจล้มเหลว และหัวใจเต้นผิดจังหวะ เมื่อเทียบกับคนที่ไม่มีกระดูกสันหลังคด
แม้แต่ในเด็กที่มีภาวะกระดูกสันหลังคดเพียง 20-30° ก็พบว่าความจุปอดลดลง
จากข้อมูลด้านบน จะเห็นได้ว่าความรุนแรงจะเกิดขึ้นเมื่อมีเริ่มมีภาวะคด 90 หรือ 120 องศา แต่ในหลายงานวิจัยพบว่า แม้การคดเพียงเล็กน้อยในระดับ 20-30° ก็เริ่มส่งผลต่อระบบหายใจในเด็กแล้ว โดยเฉพาะปริมาตรของปอดที่มีโอกาสจะลดลง เพราะการบิดเบี้ยวของโครงสร้างช่องอก เริ่มกดเบียดปอดด้านใดด้านหนึ่ง
เมื่อการหายใจทำได้ไม่เต็มที่ในช่วงวัยเจริญเติบโต จะส่งผลระยะยาวต่อความจุปอด การออกกำลังกาย และพัฒนาการด้านร่างกาย และหากองศาความคดเพิ่มขึ้นตามอายุโดยไม่ได้รับการดูแล ปัญหาเรื่องหายใจและการทำงานของปอดจะยิ่งรุนแรงมากขึ้น
อย่ารอให้ลุกลาม! เริ่มฟื้นฟูและดูแลตั้งแต่วันนี้
บางคนอาจจะพบความผิดปกติจากฟิล์ม X-Ray หรือเริ่มมีการปวดหลัง หากพบสัญญาณความคดตั้งแต่เนิ่น ๆ ควรเข้าตรวจประเมินท่าทางโดยนักกายภาพบำบัด จะมีโอกาสปรับโครงสร้างก่อนที่จะส่งผลต่อระบบหัวใจและปอด
เสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหลังส่วนลึกและกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัว ด้วยโปรแกรมเฉพาะ เช่น พิลาทิสเวชศาสตร์หรือการทำกายภาพบำบัด
